Strategia Przemysłowa dla Europy: Wsparcie dla zielonych i cyfrowych transformacji w obliczu kryzysu COVID-19 i dążenie do neutralności klimatycznej

Oto streszczenie tekstu: W marcu 2020 roku Komisja Europejska przedstawiła Nową Strategię Przemysłową dla Europy w kontekście równoległych transformacji zielonej i cyfrowej. W maju 2021 roku ta strategia została zaktualizowana na podstawie wniosków wyniesionych z kryzysu COVID-19, zwracając uwagę na potrzebę czystszych, cyfrowych i bardziej odpornych modeli dla zrównoważonej i ekonomicznie konkurencyjnej Europy. Trzy główne filary nowej strategii to: (1) Wzmocnienie odporności Jednolitego Rynku poprzez przyjęcie instrumentu Jednolitego Rynku Awaryjnego (SMEI) dla 14 najbardziej wrażliwych ekosystemów przemysłowych w Europie; (2) Budowanie strategicznej autonomii Europy i radzenie sobie z identyfikowanymi zależnościami przemysłowymi w branżach o dużej intensywności energetycznej, surowcach, ekosystemach zdrowotnych, bateriach, wodorze, półprzewodnikach, technologiach chmurowych i edge, oraz (3) Przyspieszenie równoległych transformacji zielonej i cyfrowej poprzez liczne instrumenty dla ekosystemów przemysłowych, np. wspólne europejskie przestrzenie danych, cele neutralności węglowej ICT dla przyjęcia technologii cyfrowych w celu obniżenia skutków emisji węglowej, pakiet Fit-For-55 z instrumentami umożliwiającymi osiągnięcie neutralności klimatycznej Europy do 2050 roku. Nowa Strategia Przemysłowa dla Europy wspiera Zieloną Gospodarkę Europejską i jej Plan Działania na rzecz Gospodarki Odpadowej (CEAP), która w listopadzie 2022 roku wprowadziła nowe środki dotyczące opakowań i odpadów z opakowań, biodegradowalnego i kompostowalnego plastiku, a w marcu 2023 roku przedstawiła propozycje dotyczące zielonych twierdzeń i prawa do naprawy. W październiku 2022 roku Plan Działania Zero Zanieczyszczenia (ZPAP) EC ustanowił silniejsze zasady dotyczące zanieczyszczeń powietrza, powierzchniowych i podziemnych wód oraz oczyszczania ścieków miejskich. Ponadto, najnowsze polityki i instrumenty strategii Open Autonomy Europejskiej mają na celu wzmocnienie odporności Europy, zmniejszenie jej strategicznych zależności w głównych sektorach przemysłowych oraz ochronę europejskich branż przed nieuczciwymi praktykami handlowymi i ekonomicznymi naciskami. W lutym 2023 roku został przedstawiony Green Deal Industrial Plan, którego celem jest zwiększenie konkurencyjności europejskiego przemysłu net-zero i wsparcie szybkiego przejścia do neutralności klimatycznej, co pozwoli na osiągnięcie ambitnych celów klimatycznych UE. Plan składa się z czterech uzupełniających działań, w tym tworzenia uproszczonego środowiska regulacyjnego, przyspieszenia dostępu do finansowania poprzez plany odbudowy i odporności, zwiększenia umiejętności poprzez akademie przemysłu net-zero oraz wsparcia dla otwartej wymiany handlowej dla odpornych łańcuchów dostaw.

W ramach tej strategii, kluczowymi filarami są:

  1. Wzmacnianie odporności jednolitego rynku poprzez przyjęcie Instrumentu Awaryjnego Jednolitego Rynku (Single Market Emergency Instrument – SMEI) dla 14 najbardziej wrażliwych ekosystemów przemysłowych w Europie;
  2. Budowanie strategicznej autonomii Europy oraz radzenie sobie z zależnościami przemysłowymi zidentyfikowanymi wśród energetycznie intensywnych branż, surowców, ekosystemów zdrowia, baterii, wodoru, półprzewodników, technologii chmury i edge;
  3. Przyspieszanie podwójnej zielonej i cyfrowej transformacji poprzez wiele instrumentów dla ekosystemów przemysłowych, np. wspólne europejskie przestrzenie danych, cel neutralności węglowej dla technologii ICT, dopasowany pakiet Fit-For-55 z instrumentami umożliwiającymi osiągnięcie klimatycznej neutralności Europy do 2050 roku.

Strategia ta jest zgodna z Europejskim Zielonym Ładem i jego Planem Działania w Kierunku Gospodarki Odpadowej (Circular Economy Action Plan – CEAP), który w listopadzie 2022 roku wprowadził nowe środki dotyczące opakowań i odpadów z opakowań, biodegradowalnych i kompostowalnych tworzyw sztucznych, a w marcu 2023 roku – propozycje dotyczące zielonych twierdzeń i prawa do naprawy. W październiku 2022 roku plan działań Zero Pollution Action Plan (ZPAP) ustanowił silniejsze zasady dotyczące zanieczyszczeń powietrza, powierzchniowych i podziemnych wód oraz oczyszczania ścieków miejskich.

Ponadto, najnowsze polityki i instrumenty strategii Europejskiej Otwartej Autonomii zmierzają do wzmacniania odporności Europy, redukowania jej strategicznych zależności w kluczowych sektorach przemysłowych i ochrony europejskiego przemysłu przed nieuczciwymi praktykami handlowymi i ekonomicznymi. W lutym 2023 roku został opracowany Plan Przemysłowy Zielonej Gospodarki, którego celem jest zwiększenie konkurencyjności net-zero przemysłu Europy i wsparcie szybkiego przejścia na klimatyczną neutralność, spełniając tym samym ambitne cele klimatyczne Europy.