Polski Klaster Technologii Kompozytowych – Composites are simple

Rynek materiałów kompozytowych na świecie rozwija się bardzo dynamicznie i prognozy są bardzo pozytywne. Poniżej przedstawiłem 3 wykresy bazujące na opracowaniach Composite World dla kompozytów polimerowych, gdzie możemy zobaczyć, że w przypadku włókna węglowego prognozowane jest średnio 7,5% wzrostu zapotrzebowania na ten materiał w ciągu najbliższych trzech lat. Do wytworzenia kompozytów polimerowych potrzebujemy również żywic, np. epoksydowych i w ich przypadku prognozuje się średnio 14,5% wzrostu zapotrzebowania na świecie w ciągu najbliższych trzech lat. Oczywiście, z żywic epoksydowych wytwarza się również inne produkty niż kompozyty polimerowe, ale w przypadku tych ostatnich prognozowany jest średnio 9% wzrostu zapotrzebowania na światowych rynkach w ciągu najbliższych trzech lat. Kompozyty polimerowe wykorzystywane są w nowoczesnych przemysłach jak lotnictwo przemysł, odnawialnej energii, przemysł morski czy przemysł samochodowy. Jednak głównym czynnikiem powodującym wzrost popytu są stale spadające ceny włókien węglowych i może sięgać nawet 15-17%. W latach siedemdziesiątych cena kilograma włókna węglowego wynosiła 350 $, natomiast obecnie jest już poniżej 20 $ za kilogram i ciągle spada. Dlatego perspektywy dla materiałów kompozytowych są bardzo dobre w najbliższych latach.

Analizując rozwój rynku materiałów kompozytowych w Europie w latach 2007-2016, przedstawiony kolejny wykres pokazuje, że trendem wzrostowym mogą pochwalić się jedynie kraje takie jak Niemcy, Anglia Irlandia jak również kraje Europy Wschodniej. Jak można zauważyć wzrost przemysłu kompozytowego w Europie Wschodniej, a w szczególności w Polsce jest porównywalne jedynie z rynkiem niemieckim. Powinniśmy się z tego niezmiernie cieszyć, że Polska jako najsilniejszy kraj w europie wschodniej przewodzi wytwarzaniu kompozytów i dogania Niemcy. Jednak należy pamiętać, że koledzy po zachodniej stronie granicy mają rozbudowaną współpracę pomiędzy przemysłem i nauką w ramach klastrów branżowych, a my w Polsce tego nie posiadamy, a należy dodać, że ze względu na złożoność kompozytów konieczne jest rozwiązywanie złożonych problemów związanych z projektowaniem konstrukcji, opracowaniem nowych technologii wytwarzania. Jest to związane z interdyscyplinarnym podejściem, jak również z posiadaniem fachowej wiedzy we wszystkich dziedzinach nauki o materiałach, oraz zespołu wysokiej klasy specjalistów o odpowiedniej wiedzy fachowej. Takie podejście może zapewnić jedynie ścisła współpraca firmy z branży kompozytowej, z wysokiej klasy specjalistami i doświadczonymi praktykami z obszaru nauki.

Dlatego, od wielu już lat przemysł i nauka w Niemczech współpracują w dobrze zorganizowanych klastrach branżowych. Samych klastrów zajmujących się przemysłem kompozytowym w Niemczech jest kilka i dzięki istnieniu klastrów i ścisłej współpracy przemysłu z nauką opracowywane są trendy i mega trendy, które rząd wspiera dofinansowaniami. W Polsce istnieje kilka klastrów branżowych, jednak nie ma żadnego klastra zajmującego się stricte materiałami kompozytowym.
Żeby stworzyć rozwojowy i perspektywiczny klaster technologii kompozytowych należy połączyć 7 czynników gwarantujących jego sukces. Tą analizę przeprowadziły agencje rządowe ze Stanów Zjednoczonych.

Głównym trzonem klastra powinny stać się spółki typu startup oraz duże firmy wspierane przez uniwersytety oraz samorządy lokalne i państwowe. Dodatkowym wsparciem powinni zostać niezależni eksperci, niezależne centra badawczo-rozwojowe oraz agencje rządowe.
Tworząc Polski Klaster Technologii Kompozytowych, kierowaliśmy się właśnie tymi zasadami zapraszając wszystkie instytucje, firmy, agencje jak również niezależnych ekspertów związanych z przemysłem materiałów kompozytowych, rozpoczynając od producentów komponentów oraz urządzeń pozwalającej na ich wytwarzanie, poprzez firmy zajmujące się obszarem projektowania, badania i wytwarzania struktur kompozytowych, kończąc na reprezentantach zajmujących naprawą i recyklingiem produktów kompozytowych. Dzięki kompleksowemu podejściu do całego cyklu życia produktu, dodatkowo istnieje możliwość integracji całej branży i poprawa wymiany informacji pomiędzy partnerami klastra.

Głównymi celami zakładanego klastra są:
promocja polskich technologii, firm i instytucji zajmujących się wytwarzaniem, badaniem i projektowaniem elementów kompozytowych, oraz polskiej myśli technologicznej dotyczącej urządzeń oraz komponentów służących do produkcji kompozytów,
stworzenie silnego podmiotu reprezentującego potrzeby branży kompozytowej,
usprawnienia promocji na międzynarodowych targach i konferencjach produktów i usług polskich firm i instytucji, poprawa rozpoznawalności polskich firm z branży kompozytowej,
doskonalenie wiedzy z zakresu materiałów kompozytowych poprzez organizowanie szkoleń i wyjazdów do wiodących ośrodków międzynarodowych,
realizacja wspólnych projektów badawczych i stworzenie programu sektorowego,
ułatwienie współpracy polskich firm z partnerami zagranicznymi,
stworzenie grup zakupowych pozwalających na negocjację z większymi dostawcami.
Tworząc Polski Klaster Technologii Kompozytowych kierowaliśmy się przesłaniem: – Kto pracuje sam, dodaje. Ten kto pracuje w sieciach, mnoży. Jednak, partnerzy pracujący w klastrach, zwiększają efekt wykładniczo.