Dzięki organizacji przez Związku Pracodawców Klastry Polskie, reprezentującego ponad 40 klastrów i inicjatyw klastrowych, które zrzeszają ponad 3000 firm, reprezentujących branże innowacyjne z terenu całej Polski mieliśmy możliwość uczestniczenia w 8 edycji Kongresu Klastrów Polskich która odbyła się w Katowicach w dniach 7-8 Listopada 2022 roku.
Polski Klaster Technologii Kompozytowych został zaproszony do udziału w panelu
„Inteligentny transport przyszłości i jego finansowanie w programach europejskich”
Którego moderatorem była dr Beata Lubos, Dyrektor Departamentu Współpracy Międzynarodowej, Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa, Branżowy Punkt Kontaktowy Inteligentna i czysta mobilność.
Natomiast panelistami
- dr inż. Karol Zielonka, Z-ca Dyrektora ds. Badawczych i Komercjalizacji, Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Motoryzacji
- Jarosław Bulanda, Wiceprezes, Dyrektor Zarządzający, Śląski Klaster Lotniczy
- dr Andrzej Czulak, Założyciel i leader Polskiego Klastra Technologii Kompozytowych
- dr Marta Mackiewicz, Instytut Gospodarki Światowej, Kolegium Gospodarki Światowej, Szkoła Główna Handlowa
- Bartosz Mielecki, Dyrektor Zarządzający, Polska Grupa Motoryzacyjna
Poruszaliśmy tematy dotyczące nowoczesnych materiałów kompozytowych, które stają się wiodącym materiałem konstrukcyjnym w środkach transportu, ponieważ zapewniają bardzo duża wytrzymałość w połączeniu z niską wagą, oraz innymi bardzo interesującymi własnościami. Parametry te pozwalają konstruować lżejsze pojazdy, statki i samoloty, zużywające niej paliwa, pozwalające na zwiększenie zasięgu oraz zmniejszenie niekorzystnego wpływu na środowisko naturalne. Obecnie obserwujemy znaczne wykorzystanie materiałów i struktur kompozytowych w produkcji nowoczesnych samolotów pasażerskich czy samochodów elektrycznych. Jednak w kolejnej transformacji energetycznej, która już się rozpoczęła, a dotyczy wykorzystania wodoru w transporcie dzięki zastosowaniu napędów wodorowych kompozyty odegrają zasadniczą rolę. Oprócz wcześniej wymienionych zalet są one predestynowane do przechowywania i transportu wodoru. Wodór musi być przechowywany i transportowany w postaci sprężonej pod wysokim ciśnieniem, a ze względu na wielkość cząstki dodatkowo zbiorniki powinny zapewnić odpowiednią szczelność. Te wszystkie wymagania spełniają materiały kompozytowe. Dlatego jeśli umiejętnie podejdziemy do opracowania rozwiązań przeznaczonych do technologii wodorowych, mam tu na myśli bezpieczne i funkcjonalne zbiorniki i armatura kompozytowa oraz elementy pojazdów zapewniających nie tylko bezpieczeństwo funkcjonalność, ale również wygląd oraz w dopracowany proces recyklingu mamy ogromną szansę na opracowanie zarówno inteligentnych, jak również czystych środków transportu.
Poruszyliśmy również temat wyzwań branży kompozytowej, gdzie po pierwsze zdefiniowaliśmy konieczność przygotowania opracowania i wdrożenia rozwiązań przeznaczonych do zielonej, ekologicznej transformacji bazującej na wodorze, o której wspominane zostało już wcześniej, czyli zbiorniki rury itd.
Kolejnymi wyzwaniami to:
- Opracowanie ekonomicznie opłacalnych technologii recyklingu i ponownego wykorzystania wszystkich struktur kompozytowych. Jak przedstawiłem wcześniej wykorzystanie materiałów kompozytowych będzie rosło, technologie recyklingu są już wprowadzane, jednak ekonomiczność procesu jest jeszcze niezadowalająca. Tutaj mamy jeszcze dużo do zrobienia, a wspominając o zbiornikach wodorowych, trzeba się przygotować do ich utylizacji.
- Opracowanie szerszej palety i rozpropagowanie wykorzystania żywic na bazie biokomponentów, oraz wykorzystanie włókien pochodzących z recyklingu
- Zmniejszenie kosztów wytwarzania włókien węglowych. Produkcja włókien o wyższym module i wyższej wytrzymałości, a tak naprawdę uruchomienie produkcji włókien węglowych w Polce, co pozwoliłoby na uniezależnienie się od dostaw z zagranicy.
Tych wyzwań jest o wiele więcej, ale we wszystkich może pomóc uruchomienie nowych projektów B+R oraz lepsze wykorzystanie nowej perspektywy finansowej. Polscy przedsiębiorcy, polscy naukowcy i instytucje mają ogromy potencjał, Horyzont Europa, może nas wesprzeć ogromnymi środkami szczególnie na tzw. Proces dekarbonizacji oraz zielonej transformacji – powinniśmy to wykorzystać.
