Łańcuchy dostaw a ich wpływ na ślad węglowy i potencjał globalnego ocieplenia (GWP)

Łańcuchy dostaw odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu śladu węglowego oraz potencjału globalnego ocieplenia (GWP) produktów i procesów przemysłowych. Każdy etap – od wydobycia surowców, poprzez produkcję, transport, magazynowanie, aż po utylizację – generuje emisje gazów cieplarnianych (GHG), które składają się na całkowity ślad węglowy.

1. Emisje w łańcuchach dostaw

• Surowce i produkcja – Wydobycie i przetwarzanie materiałów, np. włókien węglowych czy żywic polimerowych, wiąże się z dużą emisją CO₂e. Dodatkowo niektóre gazy wykorzystywane w procesach produkcyjnych (np. fluorowane gazy cieplarniane) mają wysokie GWP.
• Transport – Międzynarodowe dostawy surowców i komponentów, szczególnie transport lotniczy i morski, znacząco zwiększają emisje CO₂. Wybór lokalnych dostawców lub niskoemisyjnych środków transportu (np. kolei) może zmniejszyć ślad węglowy.
• Magazynowanie i dystrybucja – Energia zużywana do przechowywania produktów oraz ich dalszej dystrybucji również przyczynia się do emisji GHG.

2. Potencjał globalnego ocieplenia (GWP) a wybór materiałów i technologii

Nie wszystkie gazy cieplarniane mają ten sam wpływ na klimat – niektóre mają znacznie wyższy potencjał globalnego ocieplenia (GWP) niż CO₂:

• Metan (CH₄) – Pochodzący np. z produkcji surowców chemicznych, ma GWP 27,9, czyli jest 27,9 razy silniejszy od CO₂.
• Podtlenek azotu (N₂O) – Wykorzystywany w niektórych procesach przemysłowych, ma GWP na poziomie 273.
• Gazy fluorowane (HFC, PFC, SF₆) – Stosowane w chłodnictwie i procesach technologicznych, mogą mieć GWP nawet w tysiącach.

Wybór materiałów o niższym śladzie węglowym i optymalizacja procesów produkcyjnych pozwalają ograniczyć emisję gazów o wysokim GWP.

3. Zrównoważone łańcuchy dostaw jako sposób na redukcję emisji

Firmy coraz częściej wdrażają strategie redukcji śladu węglowego poprzez:

• Dekarbonizację transportu – Wykorzystanie pojazdów elektrycznych, biopaliw lub transportu kolejowego zamiast ciężarówek i samolotów.
• Optymalizację produkcji – Ulepszenia procesów zmniejszające ilość odpadów i zużycie energii.
• Recykling i gospodarkę obiegu zamkniętego – Wykorzystanie materiałów wtórnych zamiast produkcji od podstaw.
• Monitorowanie emisji w całym łańcuchu dostaw – Współpraca z dostawcami w celu zmniejszenia emisji na każdym etapie produkcji i dystrybucji.

Podsumowanie

Łańcuchy dostaw są bezpośrednio powiązane z emisją gazów cieplarnianych i śladem węglowym. Optymalizacja procesów logistycznych, wybór niskoemisyjnych surowców i redukcja zużycia energii mogą znacząco ograniczyć negatywny wpływ na klimat. W kontekście przemysłu kompozytowego kluczowe jest wdrażanie zrównoważonych technologii i minimalizowanie GWP materiałów używanych w produkcji.